KUR SHTETI E KA SERIOZISHT

                        KUR SHTETI E KA SERIOZISHT

                                    Nga Petrit Qejvani

            Më së fundi  shteti e ka seriozisht luftën kundër krimit dhe nakotrafikut.Policia e shtetit ndërmori një operacion të gjerë dhe hyri në Lazarat,në fshatin problematik të drogës, ndonëse ende nuk e ka nën kontroll gjithë territoron ë fshatit. Por operacioni policor do të vazhdojë, sipas krerëve të policisë dhe deklaratës së kryeministrit nga Gjermania, ku nënvizon se operacioni i policisë do të vazhdojë derisa të vendoset plotësisht rendi dhe ligji. Dhe ky është një lajm i mirë dhe i shumëpritur për të gjithë. Kjo është një fitore e shumëfishtë: e policisë, e qeverisë dhe e shtetit. Por, mbi të gjitha, kjo është një fitore e qytetarëve të ndershëm shqiptarë, që kërkojnë zbatimin e ligjit dhe forcimin e shtetit si garant të qetësisë dhe sigurisë publike.

             Ra kështu “Republika autonome e hashashit” brenda territorit të Shqipërisë, që i bënte karshillëk shtetit deri para pak ditësh.U shemb miti i fshatit antishtet e antiligj. Një ndërmarrje që duhet përshëndetur.

            Kjo tregon se, kur shteti e ka seriozisht, domenet e krimit janë të përkoshëm. Dhe të ashtuquajturit të fortë”janë veç ca pleshta. Kjo është fitore edhe për lazaratasit, sepse e ndan përfundimisht atë fshat nga krimi i organizuar dhe trafiku i drogës me gjithë pasojat, që rrjedhin prej saj. Le ta harrojnë si një ëndërr të keqe. “të zhdrogohen” që të vijnë në jetën normale. Mbi të gjitha, ky operacion është një goditje e fuqishme, që i jepet mentalitetit të rrënjososur gjithë këto vite se puna e pandershme të pasuron e të siguron mirëqënie. Pra, Lazarati u bë simbol i pasurimit të paligjshëm, mentalitet ky që u formua sipas koncepteve ala berishiane për kapitalizmin, si sistem i hurit dhe litarit, ku secili duhet t’ia hedhë tjetrit, të mashtrojë, të grabitë sipas ligjit të xhunglës.

            Berisha krijoi menatlitetin e rrezikshëm se ligjet mjafton të shpallen, por në praktikë mund të shkelen nga më të fortët, duke e kompromentuar që në fillim kapitalizmin, ende pa u ndarë mirë nga socializmi. Shkelja e ligjit u bë ligjësi në shoqërinë shqiptare dhe mosndëshkimi i tij u bë “kulturë” sunduese. Ky model i kapitalizmit shqiptar apo ndryshe anarkodemokracia shqiptare u injektua thellë edhe  në një pjesë të mirë të popullsisë dhe u shndërrua në mentalitet dominues siç ishte dhe rasti i Lazaratit.Sepse ky ishte vizioni i PD-së për kapitalizmin, prandaj lulëzuan piramidat ekonomike, një kumar i madh ku luajtën  si në një dalldi kolektive të gjithë shqiptarët dhe humbën pasuritë e vëna me mund e djersë në vitet ë para pas 1990-ës.

            Pra, faji nuk është vetëm i lazaratasve, por sidomos i politikës. Lazarati u shndërrua në fshatin simbol të kanabisit me bekimin ë plitikës , të Partisë Demokratike vecanërisht, e cila e përdori Lazaratin politikisht. E lejoi të kthehej i tëri në një rezervat droge, sepse e kishte hambar elektoral. Pra Lazarati “ antikomunist”  u bë Lazarati i droges. Ai ishte tashmë  “fshati i Partisë, i përkëdheluri i saj. Dhe jo vetëm për vota. Partia Demokratike kishte aksionet ë saj  në drogën e Lazaratit.. Mirrte përqindjen e saj të majme. Kështu u kriminalizua një fshat i tërë sipas parimit “shih rrushi rrushin e piqu”.Prandaj :Rroftë liria! Rroftë demokracia! Rroftë kanabisi! Dhe  një fshat i tërë u shndërrua në një fshat narko-trafikant. Një fshat i dominuar nga drogomania, jo “për bukën e gojës” sic do dekl;aronte kryekomunari i korruptuar i saj ( sepse cdo shtepi kishte me tonelata) as për  përdorim vetiak, por për ta shitur, pra , për fitim.( nga media u tha se u dogj vetem këto dy ditët ë fundi rreth10 ton drogë!. Dhe cfarë fitimi se! Miliarda! Prandaj rekrutonin dhe argatë nga krahina të tjera të Shqipërisë, duke e shndërruar këtë fshat në një “Las Vegas” për të varfrit e krahinave të tjera, sic e tha nje punëtor me mëditje i plantacioneve të  kanabisit këto ditë.Dhe kjo është kaq ë vërtetë, saqë mjafton të shikoje investigimet e emisionit “fiks fare” të Top channel, ku mbjellja dhe përpunimi i hashashit ishte kthyer në një ekonomi familare dhe kjo bimë ‘ë bekuar” ishte kthyer në kulturën kryesore bujqësore për Lazaratin. Dhe, meqë modeli i Lazarati nuk u ndëshkua për një kohë të gjatë, kultivimi i saj u përhap në gjithë Shqipërinë.

            Dhe absurdi ishte se, nëse qytetarët e tjerë dënoheshin 5 vjet e lart për 5 rrënjë kanabis ( kujtoni një plakë 70 ë ca vjece që ë kanë transmetuar edhe televizionet para disa vjetësh) te dera ë shtëpisë, lazaratasit, që kishin mbjellë plantacione i gëzoheshin milionave që merrnin kur shisnin prodhimin e bekuar. Për lazaratasit kanabisi ishte zbulimi më i madh i demokracisë. Kjo histori duhet të merrte fund.Dhe erdhi momenti. Prandaj ndëshkimi i tanishëm ka vlerë të madhe edukative, sepse krijon mendimin e shëndoshë se mirëqenia duhet të bazohet në punën ë ndershme dhe të ligjshme.Ashtu sic bëjnë shumica ë shqiptarëve.

            Ky opracion i policisë së shtetit i cjerr maskën propagandës së rreme antitrafik të PD-së dhe krerëvë të saj në lidhje me seriozitetit ë “ kauzës” së tyre antidrogë dhe  të ashtuquajturës “aleancë kombëtare kundër drogës”.

            Ë vërteta është e thjeshtë: po ta kishte seriozisht PD-ja  kishte kohë 8 vjet për ta  bërë këtë, që po bën qeveria ë tanishme. Por nuk mundi ta bënte për arsyen ë thjeshtë se ishte palë me trfikantët e drogës. Se ia kishte parë hajrin kësaj  pune. Luftën kundër krimit dhe trafikut të drogës posacerisht. e bën vetëm ajo qeveri që nuk ka pakte ë pazare me krimin. Me këtë rast kjo qeveri i hoqi paq fare opozitës së drogës “kauzën” ë saj të vetme kundër maxhorancës. Tani nuk i mbetet vec të sajojë ndonjë “kauzë” të re, që të mund të mbijetojë politikisht dhe të mbajë rradhët ë shpartalluara të saj. Por modeli i Lazaratit ndikoi në lazaratizimin e Shqipërisë( kanabisi u përhap kudo)  saqë u bë problem ndërkombëtar dhe Lazarati u bë i famshën në botë.

            Por më e rëndësishmja ishte ndikimi i tij në drejtësinë shqiptare ose lazaratizimi i saj ,në kuptimin ë inkriminit ose shit- blerjes së drejtësisë. Për pasojë trafiku i drogës mbeti i pandëshkuar dhe trafikantët bridhnin lirisht se e kishin blerë lirinë e tyre, duke paguar prokurorët dhe gjykatësit, që gradualisht u bënë protektorë ë gardianë të krimit të organizuar.

            Kështu, shteti shqiptar po shndërrohej në një shtet të mafias, ku ligji humbi kuptimin, u krijua aleanca ë krimit me ligjin dhe politikën, një aliazh i rrezikshëm, që betonon shtetin e padrejtësisë, ku qytetari i ndershëm s’ka ku të përplasë kokën. Pikërisht për këtë  ky operacion i policisë është sinjali i parë domethënës se shteti, kur e ka seriozisht, di ta mposhtë krimin dhe baronët e krimit.Ky operacion i policisë  duhet përshëndetur nga të gjithë qytetarët e ndershëm që përbëjnë shumicën dërrmuese të shqiptarëve dhe të lerë mënjanë qyqet e Partisë Dëmokratike, që qajnë për trafikantët ë tyre dhe anatemojnë policinë dhe qeverinë. Nga njera anë thonë  se gjoja policia po bën show, nga ana tjetër  se po ushtron terror psikologjik mbi banorët e Lazaratit!Turbullirë ne kokën ë PD-se! Ndodh kështu pasi nuk ë mendonin kurrë që qeveria do të ndërmerrte ndonjë aksion të tillë, që i demaskon keqas në sytë ë opinionit publik shqiptar  dhe atë ndërkombëtar.

            Pa dyshim që ky është një sukses i qeverisë dhe një fitore e qytetarëve të ndershëm.Por kjo nismë pozitive dhe fitore për shtetin dhe qytetarët është një ogur i mirë, që ka rrezikun të sabotohet e të dështojë nga drejtësia e korruptuar shqiptare.   Qeveria duhet ta shpëtojë këtë fitore të saj domethënëse, duke shpartalluar këtë drejtësi të korruptuar dhe ortake të krimit të organizuar, gjë që ia kanë kërkuar, qysh kur erdhi në pushtet disa publicistë ( midis te cilëve dhe autori i  këtij shkrimi)  dhe medie progresiste. Ndryshe, dështimi do jetë katastrofal.

            Le të shpresojmë se kësaj here qeveria nuk do hutohet nga “sirenat” ë opozitës dhe ato “të pavarura”.Që të fillojë të ndërtohet shteti i vërtetë ligjor, shteti i qytetarëve. Amin!

Botuar ne gazeten "Shekulli" date 22 qeshor 2014

INFERIORE DHE NE SHTEPINE TONE

                                    INFERIORË EDHE NË SHTËPINË TONË

                                                           

                                                            Nga Petrit Qejvani

           

            Mjaftoi  që dhe një shenjtërim të çshenjtërohej ( deklarata shoviniste e kryepriftit serb Irinej për Kosovën) për të  konfirmuar edhe një herë se njerëzit e fesë nuk merren vetëm me punët e Zotit për të cilën janë thirrur nga i Plotfuqishmi, por edhe me punët jo të paqme të “robit”! Por në këtë shkrim nuk do merrem me këtë problem kaq të komentuar këto ditë. Do merrem vetëm me dy “incidente” të vegjël, por që flasin shumë për shkak të qëndrimit asimetrik dhe pa kuptim të forcave të policisë.

            E para: Dy incidente, që do t’i bashkoja në një për nga mjeti i përdorur dhe qëllimi : flamuri (përkatësisht ai shqiptar dhe ai serb), të demostruar nga dy grupe të rinjsh, respektivisht shqiptarë dhe serbë, para katedrales, që po shenjtërohej në ato çaste dhe që ruhej me vigjilencë nga policia. Nëse të dy grupet e të rinjve provokuan të njëjtin “incident”, policia mbajti (nuk e kuptoj pse) dy qendrime të ndryshme : të rinjtë shqiptarë u shoqëruan në polici, kurse të rinjtë serbë, pa u shqetësuar fare, bënë edhe një foto me flmurin serb. Nëse veprimi i të rinjve shqiptarë u konsiderua provokacion nga policia (!) , veprimi i të rinjve serbë ,që ishte një provokim i hapur, u trajtua si dicka normale. Ç’donte të thoshte ajo shpalosje e flamurit serb në mes të Tiranës?! “Trimëri” serbe, shovinizëm serb?  Apo krekosje serbe? Kujt i bënin karshillëk një grusht të rinjsh serbë në një ditë që s’ishte aspak ditë e tyre, as festë e Serbisë, por në rastin më të mirë, një ditë festive për ortodoksët shqiptarë në radhë të parë? Le të ngrinin kryqin, po të donin, meqë ai është simbol i krishtërimit! Por ata kishin ardhur “të armatosur” në Tiranë me shovinizëm e nacionalizëm agresiv, provokativ se e kanë mësuar që, këtu, udhëheqësit e sotëm shqiptarë ( të pas 90-ës) e kanë “qullur” patriotizmin për shkak të servilizmit, në mos për diçka tjetër, që s’bie erë patriotizëm. Dhe ky ësht një turp.

            Nuk e di ç’udhëzime speciale kanë marrë forcat e policisë me këtë rast, veç detyrës së garantimit të ceremonisë dhe evitimit te  ndonjë provokimi dhe përplasjeje të mundshme, që, ç’është ë vërteta,s’do të ishte aspak e dëshiruar. Deri këtu në rregull.Por policia nuk duhej të vepronte me dy standarte: të rinjtë shqiptarë (u tha se  ishin të AK-së) t’i çonte në rajon të policisë, kurse disa ultranacionalistë të rinj serbë t’i shihte e qetë në provokacionin e tyre të neveritshëm! Ky është  jë turp dhe aspak një sjellje “moderne” e policisë sonë, sepse na poshtëron , na bën inferiorë në shtëpinë tonë..

            E mendojnë shefat e policisë shqiptare si do sillej policia serbe sikur kjo skenë të transferohej në Beograd? Pra, disa djem shqiptarë të shpalosnin flamurin shqiptar në mes të Beogradit?! Do thonë të mos krahasohemi me ta?! Po  pse? Sepse serbët i respektojnë në Europë e në botë më shumë se ne?! Serbët ç’nuk kanë bërë në shekuj kundër shqiptarëve deri pak vite më parë dhe Europa mezi lëvizi nga vendi me këmbënguljen amerikane dhe vazhdojnë ende të përkëdhelen nga Europa. Dhe u desh dhe deklarata e  “freskët” e shovinistit me veladon dhe kryq në qafë, Jirinej, qe ta degjonim edhe ne mes te Tiranes!

            Boll me servilizëm dhe përulje ndaj të tjerëve, sidomos kur këta të tjerë janë shovinistë të pandreqshëm, me një antishqiptarizëm atavik, që vazhdon deri në ditët e sotme, siç ishte deklarata politiko-shoviniste e Irinejt, identike me ato të politikanëve antishqiptarë serbë!

            Që qeveritarët tanë ( këtu e përjashtoj Ramën, sepse ai ia tha në sy Irinejt atë që duhej) kanë treguar një “mirësjellje” deri në servilizëm në raport veçanërisht me fqinjin e jugut, kjo është  provuar më se një herë. Por, të arrijnë deri aty sa të na poshtërojnë edhe në shtëpinë tonë, si ky rasti i fundit, kjo është e papranueshme. Dhe s’ka të bëjë fare as me mikpritjen tradicionale shqiptare, as me parimet e njohura të reciprocitetit, që zbatohen në marrëdhëniet midis shteteve apo institucioneve të ndryshme.

            Por kulmi i turpit arriti në një "incident"
 tjetër: atë kur policia largoi dhe shoqëroi në rajon një besimtare ortodokse shqiptare, e cila po protestonte në mënyrë kaq paqësore e simbolike, duke mbajtur në duar një portret të një ikone të ortodoksisë dhe kulturës shqiptare, Fan Nolit. Dhe për çudi, kjo nuk tërhoqi  pothuaj fare vëmendjen e medias ( veç prononcimit të saj të qartë) dhe tregon se ne jemi bërë kaq “modernë”, kaq kozmopolitë, saqë s’na bën përshtypje nacionalizmi ynë, pra, patriotizmi, falë kontributit të politikanëve tanë “internacionalistë!”. Ky është një vetposhtërim në shtëpinë tonë. Ky veprim i policisë përbën një turp tjetër për ata që kanë dhënë këtë urdhër. Pra, është turp për shtetin shqiptar, që demotivon ndërgjegjen dhe ndjenjat atdhetare të besimtarëve shqiptarë. Sepse vërtet ortodoksia është një si besim (fe) universal, por është edhe nacionale, pasi aplikohet në kombe e shtete  te ndryshme, në gjuhë të ndryshme, domethënë ka dhe nuanca e ngjyra kombëtare. Pikërisht këtë kërkonte ajo besimtarja ortodokse e vetmuar ( sa keq!) para katedrales. Siç tha ajo para medias, protestoj që mesha në kishat shqiptare të mbahet shqip, siç bëri Noli. Pra, thjesht kërkoi një të drejtë, që ia jep kanuni i Kishës Autoqefale Shqiptare për të cilën janë martirizuar dëshmorët  e saj. Se dhe kisha shqiptare ka martirët e saj.Shkurt, ajo kërkonte dinjitet kombëtar. Prandaj kishat ortodokse janë edhe kombetare  brenda ortodoksisë, si kisha greke, kisha serbe, kisha ruse, ajo polake, rumune etj. Pse në Rusi apo Serbi nuk nuk meshohet greqisht? Spse ato vende kanë zot (jo Zotin në qiell që është NJË për të gjithë, po zotërit e shtëpisë), qeveritarët e tyre.        Këtë duhet të kuptojnë politikanët tanë, të jenë më dinjitozë, sepse kështu ngrihet dhe dinjiteti i atdheut. Bile, mendoj se “protesta” ishte shumë e vogël.Në krah të besimtares së vetmuar  duhet të kishte më shumë besimtarë ortodoksë me portrete të martirëve dhe prijësve të ortodoksisë shqiptare si Papa Kristo Negovani, At Stath Melani. Visarion Xhuvani, Fan Noli etj. Sigurisht, pa parrulla ofenduese dhe fyerje. Njëlloj si ajo besimtarja e vetmuar. Dhe kjo do të ishte diçka e bukur  dhe dinjitoze në kuptimin fetar dhe kombëtar. Çka do të tregonte se besimtarët shqiptarë nuk janë thjesht “dele” të disa barinjve, që s’bejnë vetëm punët e Zotit...

            Por ,si në politikë, edhe në fe (midis besimtarëve), ka hyrë përçarja dhe manipulimi nga të huajt. Veçanërisht krerët e besimeve (në rastin konkret ata ortodoksë) janë manipuluar nga kisha greke dhe, për arsye të ndryshme, por jo të paqme. kanë bërë kompromis në kurriz të shqiptarizmës, që ka qenë një komponente e përhershme e besimit ndër shqiptarët. Dhe këtu, ndonëse jo drejtpërdrejt, roli i politikës dhe qeverive duhet të jetë i tillë që, në raporte me të huajt, dhe veçanërisht me fqinjët, të jemi të barabartë dhe pa komplekse. Duhet të kemi gjithnjë parasysh të vërtetën e thjeshte  se askush nuk të respekton, nëse nuk respekton veten.

Botuar ne gazeten SOT, date 12.06.2014

PSE ATAKOHET REFORMA NE ARSIMIN E LARTE?

            PSE ATAKOHET REFORMA NË ARSIMIN E LARTË?

                                    Nga Petrit Qejvani

            As që pritej që reforma në arsimin ë lartë të mos shkaktonte debate, miratime dhe mospëlqime të ndryshme nga aktorë të ndryshëm, që lidhen drejtpërdrejt me pasojat e jetësimit të kësaj reforme. E rëndësishne do të ishte që debati të bëhej mbi parime e jo vetëm mbi interesa. Pasi jo gjithmonë parimet përputhen me interesat. Sidomos në momente të tilla siç është shoqëria jonë sot, kur interesat dominojnë mbi parimet, ndonëse shpesh mbulohen me parime.

            Por a është e nvojshme kjo reformë? Dhe pse i kundërvihen asaj? Dhe kush? Duke i dëgjuar shumë diskutime duket se kundërshtimi ka devijuar nga rrafshi  akademik dhe  ka anuar nga aspekti financiar, pra, nga paraja. Unë besoj se shumica e shqiptarëve do të ishin dakord për reformimin e arsimit të lartë për ta bërë më kompetitiv me atë të vendeve të tjera, më thjesht, për ta bërë të barazvlefshëm me to. Pra, forcimi cilësor i dijedhënies dhe dijemarrjes, që do të thotë rritje cilësore e produktit universitar, që konsiston në rritjen e nivelit akademik të trupës mësimore dhe të kërkesave ndaj studentëve si domosdoshmëri për një brez të ri me formim solid, të gatshëm për ndërtimin e një Shqipërie europiane të shekullit XXI.

            Pra, cdo reformë ka objektivat e veta, midis të cilëve njeri është themelor. Kurse në rastin tonë (pershkak të korrupsionit të përhapur gjerësisht) objektivi themelor lidhet me një objektiv tjetër, kësaj here moral, siç është lufta kundër korrupsionit edhe në këta “tempuj” të dijes, që fatkeqësisht janë pushtuar, si kudo, nga “djalli” i korrupsionit. Dhe kjo e kompromenton edhe prodhimin e këtyre institucioneve të dijes, ku informaliteti dhe skarciteti janë në nivele shqetësuese. Pikërisht për këtë shkak reforma do ndeshte në rezistencën e stafeve akademike të universitetve, flmuri ‘shpëtimtar” i të cilëve do të ishte autonomia.

            Pra reformës i kundërvihet korrupsioni, i cili, në universitete mbulohet lehtë me një mantel akademik. Dhe prandaj lufta ndaj tij këtu është e vështirë. Për këtë arsye qeveria duhet të jetë e hapur dhe e vendosur ne synimet e reformës së ndërmarrë prej saj.

            Vet kryeministri Rama para se të vinte në pushtet e pati ngritur me forcë faktin që universtetet tona janë kthyer në “fabrika të prodhimit” të diplomave false.. Dhe kishte të drejtë. Ashtu siç ka të derjtë sot të kërkojë nëpërmjet reformës në arsimin e lartë, kthimin e këtyre”fabrikave” diplomaprodhuese në funksionin e tyre natyral: dhënien e diplomave me meritë.

            Pra, universitetet duhet të kthehen nga “zyra “ të shitjes së dijes në tempuj të dhënies së dijes. Mirëpo këto ditë kryeministri deklaroi shtyrjen e reformës për më von. Kjo deklaratë e Ramës u komentua në një të përditshme si dështim i reformës, pra, edhe i qeverisë. Dhe jepeshin edhe disa arsyetime, sipas të cilave, kjo reformë ishte paralajmëruar për të dështuar. Sidomos pas protestës së një grupi studentësh, që vinte fill pas kudërshtimit të saj prej rektorit të universitetit të Tiranës dhe senatit të tij. Pra, studentët ishin të manipuluar. Sigurisht, që reforma ka çështje të diskutueshme, pasi nuk ka asnjë reformë 100% të pranueshme. Pasi nuk ka reforma të përsosura dhe shteruese, sepse kështu do mohohej zhvillimi. Pra,nuk ka një reformë për të mbyllur të gjitha reformat!

            Por unë mendoj se zoti Rama nuk ka hequr dorë prej reformës në arsimin e lartë. Ai, sipas meje, përkohësisht e ka stopuar atë, më tepër si taktikë për të evituar  shtimin e zhurmave të panevojshme ( në mos po të ndonjë greve tjetër “urie”!?), tani në prag të marrjes së vendimit për statusin e vendit kandidat nga BE. Me këtë rast Rama i ka dhënë kohë vetes dhe qeverisë. Ndërkaq vërejtje dhe mendime të ndryshme ë të kundërta do të ketë sërish. Kjo është normale. Por autonomia e universiteteve nuk mund të jetë autonomi pa kufi, qoftë në planin akademik, kurrikular, e, sidomos, në atë financiar, menaxherial.

            Në universitetet tona ka shumëçka për të ndryshuar, qoftë si proces dijedhënës e dijemarrës, qoftë si menaxhim e administrim financiar. Pra, në këtë rast, vështirësia qëndron në planin moral. Kjo është pengesa kryesore e reformës, baza e rezistencës, e kundërvënies ndaj saj. Për fat të keq, universitetet tona (sidomos ato publike) janë kthyer në tregje ku dijedhënia dhe dijefitimi janë shndërruar në dijeshitje dhe dijeblerje. Pra, janë përmbysur raportet natyrale në marrëdhënien thelbësore pedagog-student, ku pedagogu është bërë shitësi dhe stdudenti blerësi. Dhe këtu s’po themi ndonjë gjë të re, veç po i emërtojmë gjërat me emrin ë përshtatshëm…Të gjithë universitetet publike po funksionojnë si ndrrmarrje të paregjistuara në tatime. Kurse rektorët janë pronarët e vërtetë të tyre. Natyrisht, ata nuk merren drejpërdrejt me studentët (këtë ua kanë lënë pedagogëve)  nuk turpërohen me 5mijë apo 10 mijë lek të reja, që marrin ata për çdo student, por me 10 mijë euro e lart për çdo vend pune për pedagogët e rinj. Shto këtu dhe fondet për projekte, djeta e udhëtime “turistike”, të bëra e të pabëra, që i ndajnë e shpërndajnë sipas tarafeve dhe qejfeve të tyre…

            Siç shihet dhe dihet universitetet janë kthyer në tregje informale me pedagogë që shesin nota dhe rektorë që shesin vende pune. Dhe ky treg funksionon për bukuri sipas kërkesës dhe ofertës! Ka blerës që duan diploma të shkollës së lartë, prandaj ka dhe shitës së këtyre diplomave. Ka pedagogë, që duan vende pune në universitet, prandaj ka dhe shitës ( rektorë) të veneve të punës

            Prandaj dhe rezistenca më e madhe dhe kundërshtimi kryesor i reformës është pikërisht për menaxherin dhe administratorin e qeverisë( ministrisë) dhe jo për anën kryesore , atë të përmbajtjes dhe kurrikulës, të procesit akademik, çka normalisht duhet të ishte fusha kryesore e debatit. Pra. duan t’i shpëtojnë kontrollit shtetëror në përdorimin e fondeve publike apo dhe të atyre që vijnë nga tarifat e studentëve. Sepse janë mësuar me abuzime. Këtu duhet të godasë fort reforma, këtu duhet të mos tërhiqet Rama.Sigurisht, ka probleme të shpërndarjes së këtyre fondeve në mënyrë përpjestimore midis departamenteve, sipas efektivitetit dhe kontributit që sjellin, jo patjetër material, por edhe intelektual ( këtu e kam fjalën për shkencat e edukimit e ato të albanologjisë, kaq të nevojshme në kuadër të integrimit e globalizimit), pasi ato pasqyrojnë identitetin tonë.

            Por një gjë duhet të jetë e qartë: gjersa qeveria është financuesi kryesor i universiteteve, ajo nuk mund të zhvishet nga e drejta për të ditur ku shkojnë dhe si përdoren paratë e taksapaguesve shqiptarë. Veç, këtu qeveria duhet të gjejë të tillë mekanizma që ta bëjnë sa më të besueshëm e objektiv menaxhimin e këtyre parave. Këtu s’është vendi për detaje, por këto mekanizma duhet të jenë gardianë të shpërdorimeve të mundshme. Ndërsa shkalla e autonomisë është normale të varet nga shkalla e aftësisë financiare të institucionit për të përballuar vet pagat e personeli akademik dhe burokratik si dhe të projekteve të ndryshme Nëse i kërkon lekë qeverisë, qeveria duhet të dijë dhe si harxhohen ato.

            Autonomia është dhe duhet të jetë në përpjestim me aftësinë “vetqeverisëse” të universiteteve. Pikërisht se autonomia financiare është thembra e Akilit e universiteteve, prandaj dhe është pika më e nxehtë e debatit të tanishëm. Për këtë arsye çdo kujdes apo kontroll i qeverisë mbi të shkakton nervozizëm te kupola e universiteteve, Dhe kjo tregon se objektivi themelor i reformës, që është ngritja e nivelit të stafeve akademike në nivelin e vandeve të përparuara, modernizimi i procesit dijedhënës e dijemarrës dhe përgatitja e brezit të europianëve të nesërm shqiptarë, nuk mund të bëhet pa luftën kundër korrupsionit moral në universitete, që është në thelb korrupsioni material. Dhe kjo nuk lidhet doemos me nivelin shkencor të stafit akademik. Se jeta po provon që edhe profesorë të vërtetë vendosin nota (kjo është më e lehta) dhe firmosin edhe doktoratura pa asnjë vlerë për hir të…parasë!

             Si kudo në shoqërinë tonë, për të patur një ngritje të përgjithshme (në çdo sektor) duhet më parë një ngritje morale. Në shoqërinë tonë beteja kryesore është beteja brenda vetes, është beteja morale.Gjer tani ne ë kemi humbur atë. Pa fituar atë, cdo betejë tjetër ose çdo reformë, është e dështuar që në nisje.Kjo është kryereforma. Nëse arrin të bëjë këtë, Edi Rama i ka bërë të gjitha reformat!

Botuar ne gazeten "Shekulli" date 6.06.2014

BERISHA, RUGOVA, THACI

                                    BERISHA, RUGOVA, THAÇI

                                                  (Tre profile)

                                               

                                                Nga Petrit Qejvani

           

            Ky titull sigurisht që e intrigon lexuesin të arsyetojë e të kuptojë  arsyen pse këta tre personalitete të vecantë janë përzgjedhur për te qenë pranë njeri-tjetrit. Por mendoj se një “përfshirje” e tillë nuk është aq pa lidhje sa mund të duket. Dhe, qysh në fillim, me të drejtë lindin disa hamendje për përzgjedhjen e këtyre personaliteteve politike. Për të mos u zgjatur me kureshtjen që mund ta shoqërojnë lexuesin, po nis të shpjegoj edhe pse i kam “grupuar” bashkë. Natyrisht për shkak të disa cilësive të përbashkëta.

           

            Ë para: janë të tre politikanë shqiptarë të një treve : të Veriut, pra gegë (i pari nga Shqipëria, dy të tjerët nga Kosova ose nga  “Shqipëria tjetër”).E dyta: Kanë qenë të tre nxënës të shkollës komuniste ( Berisha dhe Rugova fuksionarë partie: Berisha sekretar partie në fakultetin ë mjekësisë, kurse Rugova kryetar i Lidhjes së shkrimtarëve të Kosovës, ndërsa Thaçi,për shkak të moshës së re, një i ri revolucionar, më tepër enverist se titist për shkak se te Enveri, si shumë  të tjerë aso kohe, shihte më shumë anën nacionaliste se sa atë komuniste.Pra, e shihte atë më tepër si shqiptar se si komunist. Ndërsa Berisha një komunist enverist ekstremist, Rugova një komunist i tipit titist, më liberal se Berisha, jo thjesht për shkak se enverizmi ishte një komunizëm radikal i formës më ortodokse, por edhe për shkak të profilit të tij si intelektual i fushës së letrave, që zakonisht janë më liberalë.

            Ë treta:Të tre shtatlartë, elegantë. Të tre parapëlqejnë stilin klasik në veshje, ndonëse me nuanca e veta secili. Berisha më strikt në stilin klasik, ku nuk harron edhe shaminë në xhepin e vogël të xhaketës si një aristokrat, ndonëse në ADN-në shoqërore fshatar i zakonshëm, kurse Rugova me shallin legjendar. Pra, një simbol krejt pesonal dhe origjinal. Që s’e heq as në verë. Thaci nuk ka ndonjë shenjë të vecantë. E katerta:Të tre hynë në politikë në momenete kthese të rëndësishme historike për vendet e tyre. Të tre politikanë të tranzicioneve  demokratike, kurse Kosova edhe të fitimit të pavarësisë si shtet. Rugova parapelqen metoden paqësore, evolucionare të ndryshimit politik-shoqëror, pra, është evolucionar, kurse Berisha e  Thaci janë edhe revolucionarë.(  Berisha është i gatshëm, në fakt, për të dyja, sipas rastit. Mjafton zhvillimi traumatik i tranzicionit shqiptar ,sidomos viti 1997 dhe 1998 për ta ilustruar, kurse Thaci e provoi këtë metodë në luftën për clirim). Këto ishin të përbashkëtat dhe disa dallime të përgjithshme. Le të shohim tani  profilin individual të secilit.

                                               

                                                            BERISHA

            Hyri në skenen poltike shqiptare në një moment kthese të rëdësishme historike, kur po përmbysej komunizmi, Pas disa artikulimesh kritike kundër disa dukurive të socializmit shqiptar në gazetat e asaj kohe, ku kërkonte “zbutjen” e sistemit socialist, pra korrigjimin e tij, shfrytëzoi me sukses lëvizjen studentore dhe, me instinktin  makiavelist, doli në krye të saj dhe korri edhe frutet e kësaj “aventure”. Fshatar në origjinën sociale, por pragmatist dhe ambicioz. Që ka ardhur në kryeqytet për sfidë dhe bast me vetveten. Dhe, në mungesë të një mbështetjeje nga të afërmit e vet, që ishin njerëz të thjeshtë, gjen futjen në Parti si mjetin më të përshtashëm për karrierë.

           

            Për futjen në  lëvizjen studentore dhe manipulimin e saj ka shumë hipoteza e hamendje, Vet ai e komenton si rastësore futjen në politikë. Të tjerë mendojnë se është i vënë (qoftë nga Ramiz Alia, qoftë nga të huaj). Por gjithcka mbetet e pavërtetuar. Karakterizohet nga guximi dhe energjia e pazakontë, shoqëruar nga një egocentrizëm i pashoq.Nuk mendon dy herë për të njëjtën gjë. Një ish komunist dogmatik, që sipas bashkëpunëtorëve të vet, të gozhdonte me sloganet e partisë dhe citatet e Enverit, me të cilat kryqëzonte cdo kundërshtar apo rival të tij në punë dhe organizatën e partisë. Kishte ambicie të mëdha, që nuk i fshihte, ndonëse nuk i artikulonte hapur, por shpreheshin në ashpërsinë dhe fanatizmin me të cilin mbronte “vijën e partisë” dhe parimet e saj.

            Synonte shumë më lart se c’ishte. Dhe nuk mbeti në vend. Arriti  deri në “Bllokun” komunist si mjek i klinikës së udhëheqjes komuniste, (mjek personal i Hysni Kapos), por jo më tej. Dështoi të futej në listën e anëtarëve të KQ të PPSH-së. Thuhet për motive të dyshimta, që lidhen me biografinë e së shoqes. Ndonësë u suall rrotull familjes së Enver Hoxhës me lloj-lloj servilizmash, arriti vetëm deri në fundin e varkës së fëmijve të tij në Drilon të Pogradecit. Dhe në atë kohë mbeti vetëm te varka…Berisha është demagog i klasit të parë: s’e ka për gjë ta bëjë të bardhën të zezë dhe të zezën të bardhë ditën për diell. Gjithnjë i eksituar në shfaqjet publike. Karizmatik deri në patologji. Flet vazhdimisht me zë të lartë, edhe kur është në salla të mbyllura, si te   ishte  në shesh. Si një makinë e kurdisur. I paturp deri në pacipësi I shet gënjeshtrat më të mëdha si të vërteta të thjeshta. Përgjithësisht, kundërshtarin politik e konsideron si armik, pavarësisht se nuk e etiketon si të tillë. Ka një konceptim “origjinal” për demokracinë: e pranon opozitën, por me kushtin që ajo të rrijë gjithnjë në opozitë! Pushteti për të është “prona e babës” që nuk duhet t’ia cënojë askush jet e mot. Patriot “sui generis”. Bën retorikë patriotike më tepër se veprime patriotike. Por dhe në retorkë është konrtadiktor. (kujto etiketimet ë UCK-së si “terroriste”, “marksiste”, “enveriste” dhe thirrjen që delegacioni kosovar të mos e firmoste marrëveshjen historike të Rambujesë, të rekomanduar nga amerikanët)

            Ndërsa flet për Shqipërinë "nga Bujanovci në Prevezë"
në kuadër të 100-vjetorit të pavarësisë, u shet grekëve për interesa okulte detin e Shqipërisë,  duke nënshkruar marrëveshjen antikombëtare me Greqinë,  të cilën e rrëzoi Gjykata Kushtetuese në një votim historik 9 me 0. I dominuar nga pasioni për pushtet, një lloj amoku politik, është gati të djegë Shqipërinë (si më 1997 dhe 1998) kur me militantët e tij sulmoi dhe pushtoi në një grusht shteti Kryeministrinë dhe radiotelevizioni shqiptar, ku u deklarua rrëzimi i qeverisë legjitime, duke e bërë Shqipërinë një shtet karagjoz para botës.. Njeri, që, për pushtet personal, sakrifikon shtetin. Një “Neron”  shqiptar. Njeri pa skrupuj moralë dhe bindje politike, por me të vetmen  “bindje” standarte: të qënit në pushtet me cdo mjet. Kjo është ideologjia, synimi, frymëzimi dhe vetë ekzistenca e tij politike.Deviza ëetij e tij : përjetë në pushtet. Vdekjen politike e njeson me atë biologjike.

            Në fillimet e tij politike u shfaq si armik i korrupsionit me një retorikë thuajse komuniste, revolucionare dhe pas tre mandatesh drejtimi u largua nga qeveria me opinionin  gjerësisht të pranuar si i korruptuar keq dhe familjarisht. Prandaj humbi thellë në zgjedhjet e fundit. Arrogant dhe fodull kur është sipër, sevil dhe hileqar kur bie poshtë.Të zgjat dorën për ndihmë kur është duke rënë në greminë  dhe të jep shkelmin sapo del prej saj..

            Llafazan politik që nuk i gjendet i dyti, në kundërshtim me natyrën e malësorit serioz dhe fjalëmatur. Sharësi më i madh politik me një fjalor tipik të rrugës,  i paparë dhe dëgjuar në mjediset politike shqiptare të të gjitha kohrave. Po të shprehemi me nje fjalor më popullor një telendar dalëboje. Pra. si individ nuk përfaqëson asgjë pozitive të malësisë, të burrave të urtë të saj, të shquar për vetpërmbajtje, të cilët e kanë për turp të merren me gratë, pale t’i shajnë ato sic bën ky njeri me gratë e kundërshtarëve politikë, para gjithë botës në foltoren e parlamentit. Që shpesh thotë me seriozitetin më të madh marrëzira që i beson dhe vet. Përdor një fjalor të thjeshtë me një grusht fjalësh para turmave, që i eksiton dhe eksitohet prej tyre. Zakonisht fjalët i shoqëron me një dinamikë lëvizjesh e gjestesh e mimike sa teatrale, aq dhe të frikshme, që të kujtojnë mitingjet naziste për nga zhurma dhe histera. Vecanërisht i pëlqyer për qytetarët ekstremistë me sjellje problematike. Aktualisht është në fund të karrierës së tij politike, por nuk heq dorë prej politikës sa të marrë frymë. Politika është si oksigjeni për të. Do të jetë me siguri objekt i lakmuar studimi për politologët, psikologët dhe psikiatrit.

                                                RUGOVA

            Hyri në politikë thuajse në të njëjtën kohë me Berishën, në fillim te viteve ’90. Inetelektual i mirëfilltë. Komunist i shkollës titiste. Vinte nga përvoja e socializmit specifik vetadministrues titist. Jugosllavia e asaj kohe quhej një vend i paangazhuar. Ish-kryetar i Lidhjes së shkrimtarëve të Kosovës. Organizoi zgjedhjet e Kuvendit të Kosovës si organ legjitim paralel në kuadër të autonomisë së Kosovës, ndonëse me sovranitet të paqenë (u përpoq të rikthente autonominë ë suspenduar nga Miloshevici), pa forcë vendimmarrësë dhe nën “bekimin” e Serbisë. Ishte më tepër një lloj ushtrimi (Workshopi) për pushtet se sa me efekte politike. I kontestuar nga kundërshtarët politikë të Rugovës si lojë e Miloshevicit për të shuar pakënaqësinë dhe revoltën popullore, që po ziente underground dhe do të shpërthente më vonë e do të conte te lufta e UCK-së dhe clirimi I Kosovës. Por kjo përputhej me konceptet pacifiste të Rugovës, por që situata e precipituar me shpejtësi në prag të shpërbërjes së Jugosllavisë,dhe ngjarjet e viteve 1998-1999. e zhvlerësoi.

            Me pamje elegante, me veshje të stilit klasik, sic e mbajnë zakonisht politikanët, por edhe me “teka” personale si shalli emblematik si dhe jeleku i kuq, gjithashtu karakteristik. I shpenguar në ecje, I natyrshëm, me një shkujdesje të kujdesshme. Me flokë të gjatë si artist. I pakrekosur asnjëherë dhe në takimet protokollare dhe jo strikt dhe i fryrë  si Berisha. Kurdoherë simpatik dhe i pranuar. Me fjale të kujdesshme, me tone të qeta, i përmbajtur edhe në fushatat elektorale, por gjithsesi bindës. I bukur politikisht. Që besonte më shumë të forca e fjalës se te intonacioni i shqiptimit të saj dhe gjestikulacionet, që kërkojnë shtimin e efektit të fjalës.

            Më tepër predikonte se premtonte, në kontrast me politikanët e tjerë, sidomos me Berishën, që premton qiejt. Më tepër besimtar se politikan. Me nje buzëqeshje thuajse standarte, ngazëllyese dhe indiferente, që nuk të imponohej ta besoje pa tjetër. Që aplikoi pa sukses gandizmin në politikë në Ballkanin e luftrave, i cili, në vend të fjalës me fqinjin,, më shpesh ka përdorur pushkën.

            Gandist nw Kosovë, në një një vend të prapambetur me shumicë popullsie rurale dhe jo të mirëarsimuar, për shkaqe të njohura nën sundimin serb. Që cuditërisht fitoi zgjedhjet e para pas luftës dhe nuk i fituan partitë, që bënë luftën! Një tjetër enigmë dhe paradoks, nga ata  që i prodhon vetëm realiteti shqiptar. Luajal dhe korrekt me kundërshtarët e tij politikë. Shumë larg Berishës konfliktual. Por nuk ka qenë një engjëll, gjersa hyri në politikë, e cila është “zona e djallit”, një terren i kontaminuar, ku nuk mund të mos infektohesh. Me siguri ka patur huqet e tij politike. Por këtë e dinë më mirë kundërshtarët e vet politikë.

            U bë president i parë i Kosovës së lirë. Kundwrshtarët, dhe jo vetëm ata, e kanë akuzuar për tradhti me rastin e takimit të shumëpërfolur me Miloshevicin në Beograd në kohën e gjenocidit serb të 1998-ës  Një takim i paqartë dhe i
“ngatërruar”, i relizuar me deshirën e tij, apo i “detyruar”? Sidoqoftë një takim stonues për situatën në të cilën u zhvillua dhe që ia uli kreditet politike e patriotike, qoftë edhe përkohësisht. Sot prehet në atdheun e vet të lirë, duke i mbyllur llogaritë politike dhe njerëzore përfundimisht. Tashmë i përket historisë së Kosovës. Edhe ky atdhetar sipas mënyrës së vet.

                                                HASHIM THACI

            Ndonëse dukshëm më  ri se Rugova e Berisha është bashkëkohës politik i tyre. Hyri në politikë nga lëvizja studentore antiserbe në luftën për te drejtat kombëtare të shqiptarëve nën Jugosllavi (përkatesisht Serbi) dhe u ngjit në krye të vendit (pas Rugovës) jo për “merita të babës apo xhajës”,por për merita personale. Nga përfaqësues i protestave të studentëve në drejtues e përfaqësues politik i UCK-së. Ka merita të vecanta për clirimin e Kosovës. Një luftëtar i cështjes kombëtare. I shkolluar e formuar gjithashtu në Jugosllavinë titiste. Majtist- komunist në origjiniën politike, si  të tjerët, por më tëpër enverist se titist për arsyet që thamë më lart.

            Një njeri që vokacionin patriotik e ka shfaqur në momente kulmore, sic ësht lufta. Dhe kjo nuk është pak Sepse atdheu nuk clirohet cdo ditë! Ndonëse i ri, shumë më i ri se dy të parët, është i matur dhe i pjekur si një burrë i vjetër. Elegant dhe karizmatik. Jo i lehtë për t’u ‘kapërcyer” nga kundërshtarët e vet politikë. Me paraqitje të hijshme, me veshje klasike, zyrtare si të gjithë politikanët. I dhënë më tëpër pas ngjyrës gri dhe kostumeve me vija.me kravata të ngushta dhe kemishë me jakë klasike. I saktë dhe i vndosur në ato që thotë. Dhe i vështirë  për kundërshtarët e vte politikë, me gjithë konsumimin në qeverisje.

            Ndonëse ca i ngurtë në artikulim e komunilkim, i zhdërvjellët në veprimet dhe kombinacionet politike. Nuk e fyen opozitën, as e urrren e denigron kundërshtarin politik si Berisha. E akuzojnë për korrupsion kundërshtarët e vet, por edhe zëra të pavarur. Nuk është ndonjë cudi të jetë kështu,  kur korrupsioni qeveritar ka një shtrirje planetare. Në c’masë nuk dihet. Jemi në kuadrin e fjalëve, ndërsa provat,deri tani, mungojnë. Kurse disa ish bashkëpunëtorë të tij të luftës dhe të paqes janë nën akuzë për korrupsion nga drejtësia.

            Nëse Rugova e ka mbyllur historinë e tij politike dhe Berisha është në fund të saj, Thaci është ende i ri për t’i thënë “lamtumirë” politikës.. Tani, vec ambicjes, ka dhe përvojën e drejtimit. Më 8 qershor ka betejën e radhës. Do të fitojë apo jo, kjo nuk dihet. Le të presim votimet e 8 qeshorit. Por një gjë është e sigurtë, pavarësisht rezultatit të votimit: ai do jetë lojtar politik afagjatë në skenën politike të Kosovës.

                                                Epilog

            Të tre: Berisha, Rugova, Thaci janë pjesë e historisë së Shqipërisë dhe Kosovës. Ata tashmë kanë hyrë në histori, sepse kanë drejtuar këto dy vende, pavarësisht preferencave tona. Ne e kemi të vështirë të bëjmë një vlerësim të ftohtë , qoftë edhe sipas skemave sintetike të Mao ce Dunit  se njeri, per shembull, ka dy të mira dhe tri të këqia apo e kundërta, tjetri ka tri të mira dhe dy të këqia. Nuk vlerësohen kaq lehtë figurat historike. Këtë e bën historia. Se c’do thotë ajo  për ta, kjo nuk dihet me saktësi. Por gjykimi i historisë është më I ashpri dhe më i drejti. Sidoqoftë, unë besoj, megjithatë, se historia do flasë më pozitivisht për Rugovën dhë Thacin, se për Berishën.

           

ANTIENVERIZMI SI ANTI-ANTIFASHIZEM

                        ANTIENVERIZMI SI ANTI-ANTIFAZHIZËM   

                                                Nga Petrit Qejvani

            Përkujtimi i një zinxhiri ngjarjesh në kuadër të 70-vjetorit të clirimit të atdheut, siç ishte së fundi edhe përkujitimi i Kongresit të Përmetit, për situatën aktuale të ekstremizuar midis palëve politike në Shqipëri, normalisht do të shoqërohej me polemika dhe replika të ashpra mbi natyrën e Luftës antifashiste dhe rolit të aktorëve politikë të saj.Veçanërisht, siç e kam thënë dhe herë tjetër, këtë situatë do ta tensiononte “rishfaqja’ e Enver Hoxhës si protagonist i këtyre ngjarjeve. Dhe ky është “problemi” ose sjellësi i “keqkuptimeve’ apo më mirë i kundërkuptimeve e këndërshpjegimeve të  asaj periudhe. Por edhe të fushave jopolitike sot si për shembull “shfaqja” e tij edhe në debatin për gjuhën standarte!...

            Qëndrimi ndaj figurës së Ë .Hoxhës, me fjalë të tjera, do ishte “guri i provës” për një trjatim realist e objektiv të Luftës së Dytë Botërore, në terrenin shqiptar. Por gjetja e objektivitetit, pra e asnjëanësisë, sidomos nga e djathta, është një mision i mundimshëm, në mos i pamundur në klimën ë sotme plitike shqiptare, që realitetin e sheh ende sipas parimit bardhe zi, edhe 70-vjet pas mbarimit të saj dhe kali i betejës vazhdon të jetë ende antikomunizmi, ndonëse atij tashmë i kanë rënë patkonjtë.

            Çështja .është se E.Hoxha nuk mund të ndahet nga nga Lufta antifashiste e popullit shqiotar, të udhëhequr prej Partisë Komuniste. Sepse është alogjike që të vlerësohet pozitivisht Lufta antifashiste nacional-çlirimtare dhe të vlerësohet negativisht figura qendrore e saj.Prandaj kontestimet dhe sulmet e së djathtës sot ndaj E. Hoxhës si protagonist i Luftës,  janë vijim i qendrimeve të kolaboracionistëve të djeshëm, të cilët Ë. Hoxha i nxori nga skena politike. Duke i goditur ashtu siç nuk ë kishin menduar.ndonjëherë. Kjo është një pozitë jo e lakmueshme për të djathtën “e re” me mentalitet të vjetër, e cila ende nuk ë ka marrë veten nga shoku i 70 e ca viteve më parë dhe  në thelb nuk e vlerëson luftën çlirimtare të shqiptarëve kundër fashizmit e nazizmit,vetëm ë vetëm se atë e udhëhoqi PKSH dhe, sodomos E.Hoxha, i cili nuk duhet të ishte clirimtar, sepse ishte komunist!...

            Pra, antienverizmi i së djathtës sot  për luftën antifashiste është, veç anakroniiik (të kujton gjuhën politike të Mit’hat Frashërit) vetdemaskues dhe aspak një qendrim patriotik, megjithë epitetet patriotikë që përdor kundër Enverit. Balta që e djathta hedh sot mbi E.Hoxhën e kohës së luftës është një përpjekje e dështuar për të pastruar fytyrën e përbaltur keq me kolaboracionizëm të etërve të saj. Sepse ajo e “godet” E. Hoxhën në pikën e tij më të fortë, aty ku ai është i pacenueshëm. Sepse për periudhën e Luftës Ë.Hoxha është i pasulmueshëm, pasi rezultati i saj qe çlirimi i Shqipërisë, një vepër madhore për çdo brez, focë politike apo individ fitues. çka do ta kishin dashur shumë t’u takonte atyre.” Baballarëve të kombit”! Pra, është zili politike dhe klasore. Por nuk u tha Enver Hoxha te mos luftonin dhe bile te fitonin!...

            Ndryshe është puna për periudhën ë pasluftës ku E.Hoxha mund të atakohet lehtë. Dhe kjo ndodh se e djathta, për shkaqe emocionale,. bie në kurthin aspak realist të shikimt të kundërshtarit dhe dukurive sipas standartit joproduktiv “bardh e zi”. Sipas tyre E.Hoxha duhet të jetë krejt i zi ( pa asgjë pozitive në jetën dhe veprën e tij), meqë ai u punoi “të zezën” kundërshtarëve të vet politikë.Sigurisht, kundërshtarët e tij politikë do të donin që ai të mos kishte ekzisuar fare, por kjo është thjesht një dëshirë fantastike. Kurse ai ishte dhe, për të djathtën humbëse gjatë Luftës së Dytë Botërore  dhe pinjollët ë saj sot, ai ende “është” dhe, për disa kohë akoma, “do të jetë” shqetësues. Sipas kompleksit të fajit, që e mundon të djathtën antienveriste, por që ajo publikisht dhe hapur nuk e pranon.

            E.Hoxha u “hëngri racionin politik”, duke i deklasuar dhe skualifikuar si klasa drejtuese të shoqërisë shqiptare.përfundimisht. Dhe kjo për ta ishte një hata e vërtetë.Prej kësaj ushqehet gjithë ai mllef për E.Hoxhën, i cili, nëse emocionalisht është i përligjur, racionalisht i bën qesharakë. Sepse antienverizmi për vitet e Luftës nuk është antifashizëm dhe as patriotizëm. Ai është thjesht anti-antifashizëm, domehtënë kolaboracionizëm.Dhe nëse në kohën ë luftës ky qendrim ishte një herë faj, sot,pas 70-vjetësh, është dyfish i tillë.Kjo tregon se djathta shqiptare nuk ka nxjerrë mësime nga historia dhe ora i ka ngelur në kohën ë Luftës së Dytë Botërore. Figura e E.Hoxhës. duan apo nuk duan përfaqësuesit e pasardhësit e së djathtës së dikurshme kolaboracioniste, është, si çdo figurë historike, komplekse, me dritëhijet ë veta. Nëse E.Hoxha gjatë Luftës për çlirim dominoi mbi të ashtuquajturit nacinalistë, kjo ,sa meritë e atij vetë, është po aq dhe meritë e tyre.

            Edhe 24 maji i 1944-ës, për të cilin e djathta revoltohet, është jo thjesht meritë ë komunistëve, por edhe e nacionalistëve që me sofizmat dhe kolaboracionizmin e tyre ndihmuan Partinë Komuniste të vinte e vetme në pushtet.Sikur të kishin vepruar ndryshe (të kishin luftuar) Kongresi i Përmetit do të ishte një kurorëzim i Konferencës së Pezës dhe shqiptarët do ta përkujtonin sot të bashkuar. Enver Hoxha i ka vënë sërish në provë si të djathtët dhe të majtët (përjashto një grup të vogël  “partish” komuniste. Të parëve se, si ish-baballarë të kombit u ka ngrënë “racionin politik” në një moment madhor kombëtar, kurse të dytëve,veç luftës dhe çlirimit, për të cilën edhe krenohen) u ka lënë trashëgim edhe diktaturën, të cilën nuk e duan dhe e kanë “barrë mbi shpinë” për shkak të origjinës politike.

            E. Hoxha me sa duket do të jetë “protagonist” i këtij viti jubilar të 70-vjetorit të çlirimit, së paku deri më 29 nëntor, ndonëse e djathta nuk e njeh 29 nëntorin, që do të thotë nuk e njeh çlirimin e atdheut, sepse Luftën nacional çlirimtare kundër pushtuesit ë quan “luftë civile!... për “inat” të Enverit. Pra, antienverizmi i sotëm për Luftën çlirimtare nuk është patriotizëm, por kolaboracionizëm “ i ri”. Natyrisht si mendim.dhe kjo nuk i nderon autorët e tij.

"SKIFTERE" DHE "PELLUMBA"

                                    “SKIFTERË” DHE “PËLLUMBA”

                                                Nga Petrit Qejvani

            Siç mund të kuptohet lehtë edhe nga fjalët e vendosura në thonjza në titullin e shkrimit, nuk e kam fjalën për këto dy lloje shpendësh me kaq individualitet dhe secili i bukur sipas mënyrës së vet, por për simbolikën, që ata përfaqësojnë. Nuk e di pse betejat mediatike midis së majtës (Kryesisht PS-së) dhe PD-së më duken ,në të shumtat e herëve, si ndeshje midis skifterëve dhe pëllumbave, ku humbës, natyrisht, janë pëllumbat. Sigurisht jemi në një semantikë figurative çka do të thotë se të dy palët nuk identifikohen patjetër dhe plotësisht me simbolet e zgjedhur. Kështuqë të jenë të qetë tifozët politikë, që e marrin të njëmendtë këtë simbolikë. Dhe këtë ma shtiu ndër mend  braktisja e studios së emisionit “Opinion” në tv Klan, nga Paskal Milo, një veprim ky i pazakontë, që nuk mund të pritej nga një politikan me përvojë dhe një intelektual i njohur, (përfaqësues emblematik i së majtës) pas nje replike acide dhe vulgare në adresë të tij prej një ish-deputeti të PD-së me një paraqitje (nuk më pëlqen  performancë) aspak prej “skifteri” dhe mosdhënies së fjalës nga ana e drejtuesit (jo moderatorit) të këtij emisioni.

            Dhe më duhet të them se, megjithë respektin që kam për zotin Milo,  ai bëri gabim që u largua, pasi në këtë rast është treguar i dobët, ndërkohë që ka kapacitetet ë nevojshme inetelektuake dhe përvojën e mjaftueshme për ta përballuar kundërshtarin e tij rishtar politik.. Por ky është stili i zgjedhur posaçërisht për ta mërzitur kundërshtarin, i adoptuar prej kohësh nga Partia Demokratike. Ishte fjala për vlerësimin ë figurës së Enver Hoxhës (por kjo nuk ka shumë rëndësi) kur ish-deputeti demokrat e humbi logjikën dhe, sikur të kishte përballë vet E.Hoxhën (megjithëse këtë s’do mund ta bënte dot kurrë), iu drejtua bashkëbiseduesit, duke e quajtur “kriminel”! Tamam fjalor i një fanatiku të pashkolluar, i stampuar në ofiçinën propagandistike të Berishës. Humbje e pastër e ekuilibrit, që në fakt të bën ta mëshirosh autorin e saj “trim”, në mos po një mungesë e theksuar etike në komunikim, sidomos në komunikimin publik. Pale pastaj të mendosh se ky njeri vjen prej botës “akademike”!...

            Por ky reagim i tij. tipik prej ekstremisti të djathtë, më shtyu më tej dhe më kujtoi një dukuri ‘interesante” që kisha arritur ta konstatoja duke ndjekur debatet midis të majtëve dhe të djathtëve (kryesisht midis PD-së dhe PS-së), të cilat, në shumicën e rasteve i “fitojnë” të djathtët. Edhe kur s’kanë të drejtë! Biles, edhe kur kanë përballë njerëz shumë të formuar profesionalisht! Kjo fillimisht më ka habitur dhe pastaj revoltuar. Jo pse “mundeshin” ata, por se nuk mbronin me forcë të vërtetën.      Sipas meje, e vërteta të  bën trim dhe se ajo nuk mund të mbrohet prej njerëzve “.të urtë”. Dhe nuk do shumë mundim ta kuptosh pse ndodh kjo.

            Të djathtët, edhe kur s’kanë argumenta, kanë vullnetin dhe stilin të bëjnë zhurmë, të të ndërpresin kur ti flet, të të acarojnë, që mendimi yt të mos dëgjohet. Kjo është një taktikë produktive e opozitës së sotme, e injektuar prej zhurmëmadhit politik Berisha. E adoptuar prej stilit dhe propagandës naziste dhe komuniste për t’u marrë “erzin” kundërshtarëve politikë. Besoj të gjithë jemi dëshmitarë të skenave të tilla, kur studiot televizive kthehen në arena kakofonie, saqë shpesh dhe drejtuesit e  këtyre emisioneve detyrohen të futin reklama në mes të debatit, për të qetësuar situatën, që u del jashtë kontrollit, Biles kapitullojnë edhe vet para këtij “pazari” ku s’ë merr vesh i pari të dytin! Dhe protagonistë të kësaj “përleshjeje me  fjalë” janë në shumicë të djathtët. Pra duelet” i fitojnë “skifterët”! Sikur të ishte fjala për të dy llojet e shpendëve, që përmenda në titull, kjo do të ishte e kuptueshme: pëllumbat munden nga skifterët. Por me njerëzit duhet të jetë ndryshe.

            Por, meqë më rezulton kështu, jam munduar të arsyetoj edhe  pse ndodh shpesh kështu. Është kjo cilësi e njerëzve, që rastësisht përfaqësojnë këto dy grupime politike, apo kjo shpjegohet me “racën politike”, që përfaqësojnë? Pra, mos e djathta është më agresive nga e majta si orientim politik, si filozofi politike? Apo është fizionomi e injektuar nga liderët, që rastësisht vijnë në krye të forcave të djathta? Së paku në realitetin shqiptar duket se kjo vjen më tepër prëj ndikimit dhe fizionomisë personale të liderit të saj Berisha, i ngarkuar me superenergji dhe agresivitet. Një njeri që s’mendon dy herë për të bërë një veprim apo për ta thënë fjalën!

            A e keni parë ndonjëherë Berishën të flasë i qetë, normalisht, pa tone të larta dhe gjeste të pandërprera? Tamam njeri i kurdisur! Flet edhe në salla të mbyllura sikur është në sheshe! I zhurmshëm si një lumë që s’ka as një metër rrjedhje të qetë,por vazhdimisht zbret rrëmbyer tatëpjetë. Dhe si ai flasin të gjithë të tjerët në PD. Dhe shikoni e dëgjoni  Ramën. Kontrasti ështe i qartë. Dhe pak a shumë si Rama flasin dhe të tjerët në PS. Jo si stil, por si sjellje, si etikë komunikimi, pa agresivitet.. Me këtë rast nuk mund të mos i japim të drejtë Majakovskit kur identifikonte Partinë me Leninin: “Ne themi Partia dhe nënkuptojmë Lenini” dhe anasjelltas,(pra udhëheqësin). Dihet që liderë te fortë i japin fytyrën e tyre partisë. Rama,edhe para lumit të sharjeve, akuzave dhe bubullimave të Berishës flet qetë, shtruar dhe pa bërë “zhurmë”, ndonëse është më i ri se Berisha dhe jo pa karizmë. Kjo mund të jetë mirësjellje nga ana etike, por e dëmshme kur kthehet ne stil në politikë, sidomos përballë një opozite manipulatore dhë dezinformuese, e cila shpifjen, denigrimin dhe poshtërimin e kundërshtarit e ka filozofi dhe detyrë partie ! Dhe këtë pohim mund ta argumentoj me plot shembuj, kur skifterët e PD-së ( edhe “skifteret”, po të « krijoj » për një cast gjininë femërore të këtij emri, që nuk e ka shqipja) me të gjitha “mjetet” përpiqen ta mundin kundërshtarin, pa pyetur fare për etikë e mirësjellje. Nuk është vetëm rasti me Paskal Milon. Mjafton të kujtojmë ato më të fundit, sic ishte rasti kur i famshmi manupulator i zgjedhjeve vendore të 2011-es, Ristani, ofendoi publikisht në një debat këto ditë deputeten e PS-së Ermonela Felaj, duke i thënë si një rrugac ordiner “ik moj fshatare, u bëre dhe ti”...Po kështu veprojnë edhe disa deputete (femra) të PD-së në krye të të cilave prijnë « gjuhëshpatat » Doda dhe Duma, të cilat ndonëse femra, për nga “trimëria” dhe «  etika »  pa etikë ua kalojnë dhe meshkujve në sulmet ndaj opozitës.

            Por unë mendoj se kjo vjen edhe prej butësisë së panevojshme dhe të dëmshme që reflektojnë përfaqësuesit e së majtës për t’u treguar të edukuar më tepër sec duhet në këto raste. Edhe ne debatin për drogën  në parlament mund të bëhej lehtë dallimi midis Berishës dhe Ramës. Ndonëse nuk pati vulgaritet si herët e tjera, sërish agresiviteti i Berishës si fjalor, si intonacion , si sintaksë ishte në nivele të larta ndotjeje. Paturpësia gjithashtu arriti kulmin, kur i kërkonte llogari Ramës për drogën që kishte “mbjellë”vetë!? Sigurisht këtë e bën se ka përballe Ramen, ndërsa po të kishtë një lider më autoritar dhe më të guximshëm, nuk do të ishte në parlament me ato që ka bërë, por diku gjetkë...

            Denigrimi i kundërshtarit dhe “marrja e erzit”, sic e kam pohuar me lart është ë huajtur nga arsenali i stilit nazist dhe komunist dhe PD i përdor këto armë  për të lodhur apo mposhtur kundershtarin, sidomos kur nuk ka të drejtë dhe kërkon të manipulojë opinionin publik. Në këtë kontekst butësia dhe “edukata” e së majtës është mangësi dhe jo vityt. Dhe kjo fillon që nga Rama. Kujtoni “gjyqet”që i bën Fevziu atij në studion e tij, kur jo thjesht e pyet, por, duke tejkaluar cdo etikë, i kërkon llogari!... Dhe për kontrast kujtoni Berishën në takimet me gazetarët. Sa të kujdesshëm dhe të druajtur janë kur i drejtojnë pyetjet dhe s’guxojnë ta pyesin për herë të dytë, kur ai i bishtnon pyetjeve të tyre. Dhe kjo ndodh shpesh. Këtë ide nuk e trajtoj për herë të parë në këtë shkrim, por e majta duket se ka gjetur “rehat” me këtë stil pasiv, që nuk arrin t’i mbrojë sic duhet kauzën dhe parimet e saj.

            Parimet dhe kauzat nuk mjaftojnë të jenë të drejta dhe mbrohen e fitojnë vetvetiu. Ato duan edhe zërin e lartë, kur duhet, duan edhe zjarr dhe pasion për ‘tu mbrojtur. Pra, duhet qe pellumbat “te behen” skiftere!... Ndryshe squllet kauza, dekorajohen militantët e simpatizantët e tu, që shohin te lideri simbolin e forcës energjisë dhe kauzës së tyre. Sepse je në politikë dhe jo në kishë apo xhami. Pra, je para “djallit” dhe jo para Zotit!.

Botuar ne gazeten SOT date 22.05.2014

                                                                                                                                                           

MEHMET SHEHU NUK ISHTE SI MUHARREM BAJRAKTARI!

                        MEHMET SHEHU NUK ISHTE SI MUHARREM BAJRAKTARI!

                                                            Nga Petrit Qejvani

            Edi Rama gjeti 9 Majin, ditën e triumfit mbi nazifashizmin, për të shprehur qendrimin e tij në lidhje me Luftën Antifashiste të popullit shqiptar dhe aktorët e kësaj lufte, duke iu përgjigjiur kështu sulmeve të bëra nga të dy krahët e politikës: djathtas e majtas. Ai u dha një përgjigje thuajse simetrike si të djathtëve, ashtu dhe të majtëve, (më të majtë se ai vet), ndonëse akuzat ishin asimetrike. Ashtu si dhe qëllimet e tyre. Dhe sërish nuk i përmendi me emër protagonistët dhe antagonistët ë saj. Besoj se kjo nuk u ka pëlqyer të dyja palëve. Rama u ikën atyre si djalli themjanit

            Për të  treguar  se e vlerëson Luftën antifashiste dhe ata që e bënë atë, ai i thirri veteranët në "shtëpinë e tij", në kryeministri. Qasja që i beri Luftës ishte origjinale si inskenim, por edhe si ligjerim politik. Gjuha ishte e bukur, ndonësë ca ezopike, më tepër me nënkuptime e aludime sesa direkte, siç duhet të jetë në këto raste. Veçanërisht me veteranët, që nuk kanë shumë kohë, energji dhe freski për të ndjekur dhe shijuar frazat relativisht të gjata dhe të letrarizuara të kryeministrit. Por idetë ishin të drejta në përgjithësi dhe të balancuara në kontekstin e Europës së sotme, po të mos kemi parasysh një inkosekencë,që do të vinte më pas.

            Kryeministri, ashtu siç pritej, bëri vlerësime të larta për luftën tonë antifashiste,ndonese pa patetike dhe  pa i përmendur  forcat politike dhe ushtarake, që ishin protagonistë të asaj lufte, pa le të udhëheqësve politikë dhe komandantëve të saj. Në këtë pikë Rama është gjithmonë në siklet dhe i kompleksuar. Ajo që nuk dihet ende është se në c’masë kjo vjen prej trysnisë së sulmeve të së djathtës apo e ka dhe bindje të vetën, duke patue parasysh ca deklarata të tij të kahershme për komunistët. Nëse e ka prej sulmeve të së djathtës, në një farë mase ka të drejtë, pasi përmendja e rolit të komunistëve dhe, veçanërisht e Enver Hoxhës, shkakton një  alergji dhe reaksion agresiv akuzash ndaj tij nga e djathta, që nuk e vlerëson Luftën tonë antifashiste për “shkak” të Enverit!... Ai e di që ish-shërbëtori mjek i bllokut, Berisha, është gati ta sulmojë si “neobllokmen dhe enverist”. Por edhe ndërkombëtarët do ta shihnin me dyshim në këtë rast. Bile për këtë shkak iu shmang edhe 5 majit shqiptar dhe gjeti 9 majin evropian, i cili, duhet thënë e përfshin edhe 5 majin tonë antifashis dhe “komunist”. Kurse 9 Maji, ndonëse ka edhe kontributin madhor të komunistëve europianë (sidomos të  Ushtrisë së Kuqe dhe Stalinit brenda), është më tepër antifashist, duke patur dhe antikomunizëm brenda.

            Ndërkaq kryeministri nuk e sulmon opozitën, kur ajo mbron ish bashkëpunëtorët e fashizmit dhe nazizmit, kur i dekoron dhe iu ngre monumente e buste për “inat të Enverit”, që luftoi për çlirimin e Shqipërisë! Por kjo është një çështje tjetër, që do “nxehet” e do shkaktojë elektricitet të madh sa më tepër i afrohemi 70-vjetorit të çlirimit dhe Rama nuk do mundë t’i shmanget dot. Sepse nuk ka kuptim të flitet e festohet përvjetori i Çlirimit dhe të mos përmenden çlirimtarët dhe udhëheqësi i tyre.

            I vetmi qëndrim realist do ishte ky: Enver Hoxhës i duhen  njohur meritat e luftës, ashtu siç i njihen  “meritat” e dikaturës së tij. Dhe kjo nuk është aspak nostalgji, por respekt për të vërtetën. Por, e inkuadruar në ditën e Europës, të filozofisë dhe  proceseve të sotme integruese, fjala e Ramës, në termat kryesorë, ishte korrekte.

            Megjithëse Rama iu shmang sa mundi përmendjes së emrave të forcave politike të kohës së luftës dhe emrave të përveçëm të protagonistëve e antagonistëve në emër të unitetit e kohezionit të cënuar social për shkak të luftës së paprinciptë politike, iu referua dy emrave të njohur të skenës së Luftës antifashiste: Mehmet Shehut dhe Muharrem Bajraktarit, njeri komunist dhe komandant i shquar partizan dhe tjetri një feudal kolaboracionist. Dhe këtë nuk e bëri drejtpërdrejt, por nëpërmjet një të treti, (një komandanti batalioni gjerman), duke cituar në ligjëratë të drejtë konsideratat e oficerit gjerman për të dy dhe nuk mbajti vet asnjë qëndrim ndaj tyre. Por nuk është keshtu zoti Rama! Nuk mund të barazohet M.Shehu, një luftëtar i lirisë, një anifashist i orëve të para (të mos harrojmë pjesëmarrjen ë tij në luftën e Spanjës kundër diktaturës fashiste frankiste) me një feudal kolaboracionist, pavarësisht ç’bëri më vonë M. Shehu. E kuptoj që duhet kohezioni kombëtar se jemi përçarë keq për hir të politikës, por uniteti nuk mund të ngrihet mbi baza false, por mbi të vërteta. Kështu ndërtohet një shoqëri e emancipuar dhe jo hileqare.

            Dhe e vërteta është se M. Shehu në luftë ishte një çlirimtar, ndërsa M.Bajraktari një kolaboracionist. Kurse pas çlirimit M.Shehu ishte në kupolën e diktaturës, ndonëse e pësoi edhe vet prej saj. Me konsideratat e  një oficeri gjerman kryeministri mendoi se  i lau duart me luftën dhe personazhet e saj, ndonëse ata të dy të jepnin rastin të shprehesh për anatominë e luftës dhe rolin e forcave të ndryshme në këtë luftë. Përndryshe e mira do ishte të mos përmendeshin. Duke dashur t’i largohej një vlerësimi për luftën dhe aktorët e saj nëpërmjet “përdorimit” të një oficeri nazist, që nuk e di pse e ka zgjedhur për referim, kryeministri ka rënë  më keq në grackën e saj.

            Kjo tregon se sa e vështirë  është të flasësh për Luftën, pa përmendur aktorët e saj dhe rolin e tyre. Prandaj Lufta na “ngatërron” edhe sot e kësaj dite…Kurse oficeri gjermanit ishte fare i qartë: i quante banda formacionet e komanduara prej tyre, që më shumë luftonin me njeri-tjetrin sesa me gjermanët!...Pra, me fjalë të tjera , një lloj lufte civile! Ky është një qendrim i gabuar i zotit Rama (dhe jo i gjermanit),pasi kjo është teza e ballistëve kolaboracionistë dhe pasardhesve të tyre sot. Shpresoj të jetë  një “lapsus kalami”, siç thotë Frojdi, në mos një lajthitje me gjithë atë tiradë  vlerësimesh  të luftës antifashiste, që  bën nul gjithçka u tha për luftën dhe veteranët. Ndoshta kjo ka ardhur edhe prej sikletit për të vlerësuar njëlloj dy armiq të njeri-tjetrit. “Për ta patur  mirë” me të dy palët, kur secila palë mendon se ka vetëm ajo të drejtë. Kështu ndodh sa herë mendon për të pajtuar një gënjeshtër me një të vërtetë. Gjë e pamundur!  Nuk e di  si e kanë ndjerë veten veteranët pas kësaj! Pasi ju, zoti kryeministerr, në këtë mënyrë ua keni rrëzuar kauzën dhe qëllimin e luftës, që ishte :luftë kundër okupatorit fashist për çlirimin e atdheut. Kështu bie edhe humbet kuptimin heroizmi dhe sakrificat e luftës. Edhe kontributi i veteranëve. C’janë këta veteranë, “veteranë të luftës civile”?!  

            Lufta kundër pushtuesit nuk është luftë civile, edhe kur me pushtuesin bashkohen disa bashkatdhetarë të tu, sic ndodh jo rrallë! Sic ndodhi edhe në disa vende të mëdha europiane gjatë Luftës së Dytë Botërore. Këte na mëson Lufta antifashiste, këtë na mëson historia!

Botuar ne gazeten "Shekulli" date 11.05.2014 me titullin "Dy figura aspak te njejta" dhe te gazeta Telegraf date 12.05.2014